مطالعه و بررسی حیات در کرات دیگر

استیون هاوکینگ دانشمند معاصر در طی مقاله ای در مورد امکان حیات در کرات دیگر  نظریاتی می پردازد که صحت عملی آن مورد تحقیق دانشمندان کیهان شناس است. (۱،۲) دانش کیهان شناسی در دو دهه ی اخیر به جایی رسیده که بر خلاف تصور عامه مردم تشکیل حیات در سیاره های دیگر از دیدگاه دانش “کیهان شناسیِ زیستی” چیز عجیب و بعیدی نیست.

این تصویری است که از فراز و نشیب سطح کره سرخ رنگ مریخ گرفته شده. کره ای که امکان وجود آب در لایه های آن زیاد است. این آخرین بخشی از مریخ است که  ” کاوشگر کنجکاو ” برای جستجوی آب بدانجا می رود و خاک آنجا را تجزیه و بررسی می کند.

نخست اینکه حیات زمینی از فراوان ترین ملکول های کیهانی یعنی کربن، اکسیژن، هیدروژن، نیتروژن و آب تشکیل شده است. همین نشان می دهد که ساختمان نخستین مولکول های آلی چیز شگفت انگیزی نیست، ساده ترین شکل حیات حیات زمینگونه بر پایه ی آب است که کشفیات اخیر ماهواره ی کپلر نشان از وجود این سیاره ها می دهد، کمربند حیات آبی هر ستاره فاصله ای است که سیاره باید از ستاره ی خود داشته باشد تا آب سطح آن نه بخاطر نزدیکی زیاد بخار شود و نه بخاطر دوری زیاد یخ ببندد. اما برخلاف تبلیغ دیندارانعامی این کمربند (البته بسته به اندازه ی ستاره) صدها تا هزاران کیلومتر است. (نه اینکه آنان می گویند اگر سانتیمتری زمین این سو و آن سو تر بود حیات ممکن نبود) ماهواره ی کپلر نشان داد که تخمینی؛ حدود ۵۰۰ میلیارد سیاره در کهکشان راه شیری وجود دارند که حداقل ۵۰۰ میلیون از آنها مانند زمین در این کمربند حیات آبی هستند. (۳) در هرحال، برای آنان که بیشتر کنجکاو دانش بیشتر فضایی اند، می توان هر لحظه به سایت کاوشگر کپلر ناسا مراجعه نموده،  حتی در شکار سیارات شرکت جست و با روش این کاوش های علمی آشنا گردید.  (۴)

این تصویر از فیلمی گرفته شده که پیش بینی می کند سلول های حیات و زندگی از کرات دیگر و کهکشان ها به کره زمین رسیده و در این جا بارور شده است.

پس نتیجه اینکه تنها در کهکشان خودمان امکان برای حیات مشابه زمینی، ۵۰۰ میلیون گزینه دارد و چنانچه آن در تعداد کل کهکشان های موجود در کیهان ضرب  شود به عدد شگفت انگیز صد میلیارد میلیارد (۱۰۰،۰۰۰،۰۰۰،۰۰۰،۰۰۰،۰۰۰،۰۰۰) سیاره ی قابل زیست زمینی در کل کیهان می رسد. برای آگاهی بیشتر، اضافه می شود که از میان سیاره های  ۴ ماه از بررسی داده های کپلر، ۵۴ سیاره در کمربند حیات آبی هستند که ۶ تای آنها شباهت بی نظیری با زمین دارند. (۴، ۵) اما در همین زمین، گونه های شگفت انگیزی از فرگشت حیات  پیدا می شود که خود راهنمایی گسترش دیدگاه ما  می باشد و یافته های دانش زیست شناسی، شیمی در کنار زمین شناسی نشان داده است که شرایط خیلی سخت تر هم می تواند دارای حیات نخستین باشد که خود گفتمانی جدا دارد. یک نمونه از این حیات غیر همگون با ما را گیاهان دارند؛ آنها دی اکسید کربن تنفس می کنند، گازی که برای ما سمی است. به  عنوان نمونه ؛دانشمندان،   احتمال حیات نخستین بر روی یکی از ماه های سیاره ی کیوان (زحل) بنام تایتان که دارای قطری مدل ۵۱۵۰ کیلومتر است را محتمل می دانند.

نخستین تصویر دقیق و درستی که “کاوشگر کنجکاو ” از سطح مریخ به زمین فرستاده است.

تایتان دارای اتمسفر گازی است که بیشتر آن را نیتروژن تشکیل می دهد و البته گازهای متان و اتان هم در جو این ماه وجود دارد که در آن حتی باران متان هم دیده شده و سطح آن پر از دریاچه های هیدروکربن است. (متان همان گاز مصرفی سوخت است که در زمین بشکل گاز است اما در تایتان بخاطر سرد بودن زیاد شکل مایع دارد). این ترکیب چیزی شبیه همان سوپ نخستین که در زمین بوده و بیشتر دانشمندان زیست شناس مبدا حیات نخستین می دانند. تایتان مقدار بسیار زیادی یخ (آب منجمد) هم دارد. کاوشگر کاسینی در این ماه یخ فشان هم مشاهده کرده است که احتمال وجود آب در لایه های زیر پوسته این ماه را هم بالا می برد. دانشمندان بر این باورند که احتمال حیات میکروبی یا پیشامیکروبی در این ماه بسیار بالاست. (۶-۸)

تصویر: ماه تایتان از ماه های سیاره ی کیوان، در این کره زندگی و حیات اولیه تا اندازه ای پیش بینی می شود.

بنمایه ها (منابع):

(۱) حیات در جهان (بخش نخست)

(۲) حیات در جهان (بخش دوم)

(۳) Cosmic census finds crowd of planets in our galaxy

(۴) Astrophysics

(۵) NASA Announces 1,235 Planet Candidates, Some in Habitable Zone, and a 6-Planet System

(۶) Grasset, O.; Sotin, C.; Deschamps, F. (2000). “On the internal structure and dynamic of Titan”. Planetary and Space Science 48 (7–۸): ۶۱۷–۶۳۶٫ 

(۷) Fortes, A. D. (2000). “Exobiological implications of a possible ammonia-water ocean inside Titan”. Icarus 146 (2): 444–۴۵۲٫

(۸) Mckay, Chris (2010). “Have We Discovered Evidence For Life On Titan”. SpaceDaily. Retrieved 2010-06-10. Space.com. March 23, 2010.