پیشگفتار
این نوشتار، برگرفته از مقاله منتشر شده در وبسایت خبرگزاری بی بی سی میباشد، که در بین هموطنان ایرانی مورد محبوبیت بسیار قرار گرفته است. مقاله شگفت انگیز بی بی سی به بررسی تاثیر و الهام گرفته شده توماس جفرسون رییس جمهور پیشین و نویسندهٔ اصلی اعلامیه استقلال ایالات متحده آمریکا، از کوروش پادشاه هخامنشی ایران پرداخته است. متاسفانه به دلیل وجود نداشتن ترجمه فارسی این مقاله، نگارنده خود را موظف دید که به ترجمه خلاصه ای از این مقاله تحقیقی ارزشمند بپردازد. با تشکر و تقدیر از وبسایت بی بی سی و آقای خشایار جنیدی به دلیل این مقاله تحقیقی فوق العاده.
تور منشور کوروش و بازنگری به حقایق تاریخی
همچنان که منشور کوروش تور خود در ایالات متحده آغاز کرده، خشایار جنیدی از بی بی سی فارسی به بررسی چگونگی تاثیر گرفته شده از تفکرات پادشاه مشهور لیبرال پارسی (کوروش) که نام خود را به منشور پارسی باستان داده است، بر یکی متفکرین اصلی و بنیانگذاران آمریکا، “توماس جفرسون” که پدر امریکا نیز خوانده می شود، پرداخته است.
بخشی از گفته های کوروش در اینجا منعکس شده است.
منشور حقوق بشر کوروش
استوانهٔ کوروش بزرگ یا منشور حقوق بشر کوروش، لوحی از گل پخته است. منشور کورش ۲۶۰۰ سال قدمت دارد.این منشور به فرمان کوروش هخامنشی پادشاه و بنیانگذار سلسله هخامنشی در زمان پس از تصرف بابل به دست او در سال ۵۳۹ پیش از میلاد مسیح.نگاشته شدهاست.
استوانه کوروش شامل دو بخش است. نیمهٔ نخست این لوح از طرف رویدادنگاران بابلی نوشته شده، و نیمهٔ پایانی آن سخنان و دستورهای کورش به زبان و خط میخی اکدی (بابلی نو) نوشته شدهاست. این استوانه در سال ۱۲۵۸ خورشیدی/ ۱۸۷۹ میلادی در نیایشگاه اِسَگیله (معبد مردوک، خدای بزرگ بابلی) در شهر بابل باستانی پیدا شده و در موزه بریتانیا در شهر لندن نگهداری میشود.
چندی پیش موزه بریتانیا مدعی شد که استوانه کوروش را به ایران بازگردانده است. ولی عکس های قبلی منشور کوروش در موزه بریتانیا با منشوری که به ایران بازگردانده شد، کاملا متفاوت بود. در این میان باید از موزه بریتانیا سپاسگزار باشیم که هنوز این گنج باستانی را حفظ کرده و به حکومت بدوی ایران نسپرده است.
نخستین بیانیه حقوق بشر
این منشور بنا به نظر برخی از محققین به عنوان “نخستین بیانیه حقوق بشر” شناخته میشود. کتیبه های خط میخی بر روی استوانه نشان دهنده، برای ترغیب و پشتیبانی از آزادی دینی در سراسر امپراتوری ایران است و اجازه می دهد تا تبعید شدگان به زادگاه خود بازگردند.
استوانه گلی قوانین انسانی و دادگری کوروش بزرگ
تاثیر کوروش بزرگ بر قوانین امریکا
دکتر نیل مک گرگور، مدیر موزه بریتانیا دراین باره می گوید:”این منشور اولین مدل قانونی بر اساس تنوع و تحمل فرهنگ ها و مذاهب گوناگون بود. اما بزرگترین کشف برای بسیاری از مردم، تاثیر کوروش بر کسانی است که قانون اساسی ایالات متحده را نوشتند. داستان ایران، پرشیا، بخشی از داستان ایالات متحده مدرن آمریکاست.”
رهایی یهودیان به فرمان کوروش
گرچه اشاره مستقیمی به یهودیان در متن نوشته شده بر منشور نیست. اما در بارهٔ فرمان کوروش مبنی بر آزادی یهودیان، اشارههایی در بابهای گوناگون عزرا و اشعیا در کتاب تورات (عهد عتیق) به این مضمون نگاشته شده که یهودیان نیز جزو گروههایی بودند که آزادی خود را بوسیله کوروش بازیافته، به محل زندگی و سرزمین اصلی خود بازگشتند و معبد دیگری برای خود ساختند.
آقای مک گرگور در ادامه گفت:” این اعمال انجام شده، به عنوان فرمان آزادی دین و بازگرداندن تبعید شدگان به وطنشان از طرف کوروش، برای او شهرت “پادشاه لیبرال و روشنفکر” را رقم زده است.
کوروش، یهودیان را از زندان بابل آزاد کرد، آنان را به اورشلیم فرستاد، و برایشان معبد و عبادتگاه درست کرد. ملای مشهدی هم بهایی ها، یهودیان، پیروان اهل تسنن، و درویش های گنابادی را به بند و زنجیر کشید، به شکنجه و کشتار آنان پرداخت، و فرزندانشان را از تحصیل، و خانواده هایشان را از داشتن آرامش و ادامه حیات محروم کرد. عدل کوروش و عدل اسلامی ولی فقیه را با هم مقایسه کنید!.
آشنایی بیانگذاران قوانین امریکا با کوروش بزرگ
در نمایشگاه بین المللی واشنگتن دی سی، علاوه بر اشیاء قرض گرفته شده از موزه بریتانیا، یک کپی از کتاب گزنفون در مورد کوروش، Cyropaedia، “سایروپدیا” که به نام های مختلفی چون؛ “سیروپدی” یا “تربیت کوروش” یا “کورش نامه”مشهور است، نیز جلوه نمایی می کند. این کتاب نسخه دو زبانه یونانی و لاتین است که در اروپا در سال ۱۷۶۷ منتشر شد.
یکی از دو نسخه کتاب “سایروپدیا” متعلق به توماس جفرسون است که در حال حاضر در کتابخانه کنگره نگهداری می شود. گزنفون یا زنفون فیلسوف و مورخ یونانی معاصر سقراط بوده است. وی در این کتاب چگونگی اداره جامعه ای متنوع بوسیله کوروش بر اساس تحمل و بردباری شرح داده است.
کوروش بزرگ، مظهر عدالت و دادگری در جهان، یک ایرانی پاک سرشت.
جولیان ریبی مدیر گالری های مشهور Freer and Sackler می گوید:”این کتاب در دوره روشنگری در میان متفکران سیاسی در اروپا و آمریکا بسیار محبوب بود، از جمله در بین متفکران سیاسی که پیش نویس قانون اساسی ایالات متحده در سال ۱۷۸۷ تعیین کردند.” جولیان ریبی در ادامه چنین ذکر می کند:”در قرن ۱۸، این مدل از تحمل و آزادی مذاهب و بر اساس قانون با فرهنگ های گوناگون، اما بدون هیچ دین غالب، به صورت یک مدل برای پدران موسس (بنیانگذاران قوانین ایالات متحده امریکا) شد
استوانه کوروش تقریبا در حدود ۱۰۰ سال پس از اینکه ایالات متحده، اعلامیه استقلال خود را منتشر شد کشف شد.
افرادی مانند توماس جفرسون، که پیش نویس اعلامیه استقلال را نوشت ومقام سومین رئیس جمهور ایالات متحده را بدست آورد، به کتاب گزنفون در مورد کوروش، به عنوان یک مرجع برای شناخت زندگی و رهبری پادشاه پارسیان تکیه کردند.
توصیه به خواندن کتاب”کوروش نامه” از طرف توماس جفرسون
به گفته معصومه فرهاد، متصدی ارشد گالری های معروف Freer and Sackler ؛ توماس جفرسون نه تنها این کتاب را بسیار با دقت و توجه مطالعه کرده، بلکه خانواده خود را نیز به خواندن این کتاب توصیه کرده است. به گفته خانم معصومه فرهاد؛ جفرسون در یک نامه از نوه اش خواسته بود به مطالعه کتاب “سایروپدیا” بپردازد. وی نوشته است:” وقتی که شما شروع به یادگیری زبان یونانی کردی، اولین کتابی که باید مطالعه کنی، سایروپدیااست “.
در پایان آقای مک گرگور به این نکته اشاره می کند که؛ هر چند این منبع الهام بخش برای فیلسوفان اروپایی و آمریکایی وجود داشت، که مدل دولت ایجاد شده توسط کوروش، بر اساس فرهنگ های گوناگون، اما بدون هیچ دین غالب بوده است. در قرن ۱۸، ایالات متحده این الگو را برگزید. هیچ کشور اروپایی موفق به اداره کردن دولت و حکومت به این سبک نشد.
توماس جفرسون Thomas Jefferson سومین رئیس جمهور قانون گذار آمریکا (۱۸۰۱-۱۸۰۹)
درسی که آخوند مشهدی از منشور کوروش گرفت
روضه خوان مشهدی هم پس از آگاهی از درسی که توماس جفرسون از لوحه آزادی بخش کوروش گرفته است، دستور داد مخروطی به عنوان عدل و دادگری اسلامی ولی فقیه بسازند. در رأس این مخروط تمثال مبارک ملای مشهدی و فرزند گرانمایه کشتارگرشان، مجتبی خامنه ای با چشمانی از حدقه درآمده و خون آشام به رنگ قرمز دیده می شود. روی این لوحه زرین، از نوک تا پایه حلقه هایی نقاشی شده که هر حلقه دایره ای شکل، معرف و نشانه یکی از خدمات برجسته این پدر و پسر، می باشد.
شماری از این حلقه ها بیانگر این حقیقت هاست:
۱- تیر اندازی و کشتار مردم در خیابان ها، در سال ۸۸.
۲- شکنجه و تجاوز و اعدام زنان در زندان.
۳- اعدام چندین هزار جوانان در دهه ۶۰ در قصاب خانه های ولایت.
۴- دستگری، شکنجه، بی حرمتی، و اعدام دیگر باوران، مانند باورمندان بهایی، یهودی، پیروان اهل تسنن، و مانند آن.
۵- یکی از دایره ها تصویر خدمتگذاران بزرگ اسلام و درگاه ولایت مانند صافی گلپایگانی، احمد خاتمی، آیت الله صدیقی، مصباح یزدی، مداحان همیشه در صحنه، سربازان غایب امام زمان و مانند آن است.
کوروش بزرگ، یهودی های اسیر در بند را از در بابل آزاد کرد، ولی آخوند مشهدی علاوه بر کشتار گروه زیادی از هم میهنان، درویش های گنابادی بالا را نیز به بند کشیده است. کار کوروش را دموکراسی و عدالت ایرانی می گویند، و به بند کشیدن خامنه ای را دموکراسی و عدالت اسلامی و ولایتی نامند.
قرار است این مخروط زرین که برگرفته از قوانین دموکراسی اسلام ناب محمدی و عملکرد زیبای ملای مشهدی در دو دهه گذشته است، در موزه های کشورهای اسلامی گذاشته شده تا موجب آموزش صحیح علم و اخلاق در جهان اسلام گردد.
آزار، اذیت، دستگیری، و شکنجه درویش های گنابادی، و ویران کردن جایگاههای آنان نیز از عدالت اسلامی و دموکراسی ولی فقیه، آخوند مشهدی ، است که روی مخروط دموکراسی ولایتی خامنه ای نوشته شده، و در تاریخ برای آیندگان به یادگار می ماند.
نکته پایانی
از شنیدن چنین برداشت تاریخی از منشور کوروش، افتخاری شگرف و تاسفی عمیق بر ذهن خواننده باقی می ماند. سوال های زیادی ذهن هر خواننده خردگرایی را به خود مشغول می کند؛ که چگونه از آن شکوه و جبروت و عظمت حقوق بشری و انسانی گذشته در جهان. برای ایران جز تصاویر کتک خوردن زنان و مردان در خیابان های ایران و ماشین های گشت ارشاد با مامورین عصبی و میادین سنگسار، شلاق، اعدام های خیابانی، اوین ها و کهریزک ها و… چیزی باقی نمانده است.
از همه مهمتر مردمی که به تماشای زجر کشیدن یا کشته شدن انسانی می روند، ولی در مقابل ظلم و ستم حکومتی و مشکلات اجتماعی سکوت می کنند، از کدام سرزمین به ایران آمده اند؟!، و آیا درد جامعه ایران چیزی به غیر از دیکتاتوری مذهبی بدون تحمل عقاید و افکار و ادیان دیگر و وطن فروشی سردمداران حاکم است؟. و اینکه چرا هر یک از ما در قرن تکنولوژی، حقوق انسانی و معجزه اینترنت نمی توانیم یک کوروش بزرگ برای جامعه خود باشیم؟. زمانی که قدرتمندترین کشور دنیا، قوانین و موفقیتها یش را، مدیون تفکرات کوروش است!.
بن مایه:
