رویداد سال ۵۷؛ شورش و دَسیسه و یا انقلابی مَردمی؟ (بَخش ۲) ۲

– پیشگفتار:

در جُستار پیشین به طور خُلاصه به نَقش تعیین کننده دولتمردانِ غَربی در فرآیند سرنگونی نظام پادشاهی در ایران، اشاره شد؛ به اینکه چگونه آیت الله خمینی، پیش از آنچه در زمستانِ ۵۷ رُخ داد، مشغول نامه نگاری و مذاکره با پرزیدنت جان. اف. کندی و سپس پرزیدنت جیمی کارتر بوده و خود را “مدافعِ منافعِ آمریکا در ایران” می خوانده و بر سر چگونه به قدرت رسیدنش، چانه می زده پرداخته شد و روشن گشت که “انقلاب اسلامی” آنطور که بانیانش ادعا می کنند، هیچگاه یک واژگشت مستقل و مردمی نبوده و بدونِ پشتیبانی های گسترده مالی و مَعنوی شَرق و غَرب، راه به جایی نمی بُرده و به حاشیه کشانده می شده است.

شاه از یک طرف با ایجاد دگرگونی های گسترده ایران را در مسیر رشد و پیشرفت و ترقی چشمگیری قرار داد و از طرف دیگر علاقه مند به حکومت خودکامه و یک نفره بود! نمی توان سطح رفاه اجتماعی را بالا برد و از مردم خواست حرف سیاسی نزنند و یا کار سیاسی نکنند!

شاه از یک طرف با ایجاد دگرگونی های گسترده ایران را در مسیر رشد و پیشرفت و ترقی چشمگیری قرار داد و از طرف دیگر علاقه مند به حکومت خودکامه و یک نفره بود! نمی توان سطح رفاه اجتماعی را بالا برد و از مردم خواست حرف سیاسی نزنند و یا کار سیاسی نکنند!

در این بَخش از این مجموعه مقالات به شرایط داخلی که به آتش انقلاب دامن زد و ایران زمین را وارد وضعیت بُحرانی نمود، پرداخته می شود تا پَس از پایانِ این کنکاش، خواننده این سری مقالات بتواند با دیدی باز و آگاهی جامع نسبت به تمامِ زوایای پنهان و آشکار رخداد سال ۵۷، به داوری آن نشسته و بیاندیشید که آیا آن رویداد، یک دَسیسه و فتنه بود و یا یک انقلابِ کلاسیک مردمی؟

– چالش ایرانِ مُدرن و حاکمیتِ خودکامه:

جامعه شناسان بر ایران باورند که هَمواره سَطح رفاه و قُدرت اقتصادی مردم با میزانِ انتظارات و درخواست های شان رابطه ای مستقیم دارد؛ بدین صورت که هرچه مردم یک جامعه در رفاه بیشتری زندگی کنند و قدرت اقتصادی بیشتری داشته باشند، درخواست های بزرگ تر و انتظاراتِ تازه تری نیز از حکومت پیدا می کنند.

ایران پَس از عَزل دکتر مصدق از مقام نخست وزیری با حُکم “مستقیم” و “قانونی” پادشاه در تاریخ ۲۵ امرداد سال ۱۳۳۲ و سپس ماجرایِ تراژیک ۲۸ امرداد همان سال که مُنجر به رویارویی و درگیری طرفدارانِ دکتر مصدق و حزب توده با دوستدارانِ نظامِ پادشاهی و روحانیت شیعه شد، با رُشد چشمگیر اقتصادی و پیشرفت بسیار سَریع روبهرو شد اما درست در همان زمان، مشکل بزرگ دیگری سَر بَر آورد و آن مسئله خودکامگی روزافزون شاه و هرچه بیشتر نَمایشی شدنِ مَجلس ملی و پُست نُخست ویزی بود.

هرچند اَرتشبد زاهدی به دلیل داشتن شخصیتی قدرتمند و ملی گرا، در برابر فشارها و خواسته های فَرا قانونی شاه نَرمش نشان نمی داد اما دقیقن همین “عدم تمکین” به اوامر و خواسته های پادشاه، زمینه سقوط دولت زاهدی، آن هم به سبب دسیسه چینی و نقشه های پشت پرده و گاهن علنی شاه را فراهم آورد و نهایتن ارتشبد زاهدی، استعفای خود را تقدیم محمدرضا شاه نمود و پَس از چند روز، برای همیشه، ایران را ترک نمود.

محمدرضا شاه پس از 28 مرداد سال 32، هر روز بر دایره قدرت های ویژه پادشاه افزود تا به یک رهبر خودکامه تمام عیار، تبدیل گشت.

محمدرضا شاه پس از ۲۸ مرداد سال ۳۲، هر روز بر دایره قدرت های ویژه پادشاه افزود تا به یک رهبر خودکامه تمام عیار، تبدیل گشت.

پَس از دکتر مصدق و ارتشبد زاهدی، تا زمان روی کار آمدن دولت ملی و دموکرات دکتر شاپور بَختیار، ایران زمین از نعمت داشتنِ نخست وَزیری قدرتمند، مستقل و ملی گرا به مَعنای واقعی کلمه محروم شد و هر روز دایره اختیاراتِ ویژه پادشاه گسترده تر شده و محمدرضا شاه پهلوی که سوگند خورده بود تا از “قانون مشروطه سلطنتی” پاسداری نماید، خود به بزرگ ترین ناقض مشروطیت بدل گشت و هر روز بر قدرت خود می افزود و در عرصه سیاست داخلی و خارجی، یکه تازی می کرد.

مردم ایران نیز که در سایه رشد چشمگیر اقتصادی و پیشرفت های گسترده و درخشان در تمامی زمینه های غیر سیاسی، خود را مردمانی مُدرن و امروزی می دانستند، از نبودِ آزادی سیاسی و دموکراسی رَنج برده و از اینکه شیوه مملکت داری در ایران همچون فرانسه و سوییس نبود، احساس نارضایتی می کردند. از طرفی فَضای سیاسی مملکت هر روز بسته تر می شد و خَفقان بیشتری سایه شوم خود را بر سر ایرانیان، می افکند.

رسانه ها و روزنامه ها زیر ذره بین ساواک بودند و “آزادی بیان” وجود خارجی نداشت؛ سانسور گسترده و بی امان، دَمار از روزگار روزنامه نگاران و نویسندگان و هُنرمندان درآورده بود. فعالیت سیاسی راستین و کنش سیاسی واقعی از آنجا که منجر به رویارویی سیاسیون با حکومت می شد، از میان رفته بود و در این بین تَنها حسینیه ها، تَکیه ها و هیئت های عزاداری و مَسجد ها بودند که از آزادی کامل برای سُخنرانی و شُستشوی ذهنی ایرانیان، برخوردار بوده و از بام تا شام ندایِ گوشخراشِ “وا اسلاما” سر داده و در پایان سخنرانی برای اینکه دلِ دربار را خوش کنند، دُعایی به جانِ شاهنشاه می خواندند که البته همین رُخداد نیز در دو – سه سال پایانی حکومتِ شاه مَنسوخ شد و “دین” به “دربار” پُشت کرد!

از آنجا که کُنشگرانِ سیاسی دلسوز و سیاستمدارانِ ملی گرا یا در گوشه زندان ها بودند و یا از ترس برخوردهای قهرآمیز حکومت، عزلت نشینی برگزیده و سکوت اختیار کرده بودند، مردم کوچه و بازار از آموزش سیاسی درست مَحروم گشته و ناگزیر به دام ملایانِ مرتجع اُفتاده و فریب سخنان امیدوار کننده و وعده های رنگارنگ روحانیون را خوردند که البته سَراسر دروغ و نیرنگ بود!

می توان گفت که تضاد بزرگی میان گام نهادن در مسیر مدرنیته و پیشرفت مملکت در تمامی زمینه ها و حکومت داری به شکل سلاطین قدرقدرت و خودکامه زمان های گذشته، وجود دارد. نمی توان چرخ های اقتصاد مملکت را به حرکت درآورد و وعده تمدن بزرگ و قدرت جهانی شدن داد اما کشوری تک حزبی، جَو اَمنیتی و مجلس و دولتی فَرمایشی داشت.

شاه بسیار دیر دوست را از دشمن تشخیص داد! خیلی دیر متوجه شد که نیروهای ملی گرا به دنبال بازگرداندن قانون اساسی به قدرت هستند و با نهاد پادشاهی مشروطه، به شرطی که طبق قانون سلطنت کند و نه حکومت (نقش سیاسی و قدرت ویژه نداشته باشد) مشکلی ندارند! اما هنگامی به این مهم پی برد که شهرهای بزرگ و مهم ایران در تصرف کامل روحانیون شیعه و مارکسیست هایی بودند که در کمال ناباوری، با یکدیگر برای به زیر کشاندن نهاد پادشاهی، متحد شده بودند!

شاه بسیار دیر دوست را از دشمن تشخیص داد! خیلی دیر متوجه شد که نیروهای ملی گرا به دنبال بازگرداندن قانون اساسی به قدرت هستند و با نهاد پادشاهی مشروطه، به شرطی که طبق قانون سلطنت کند و نه حکومت (نقش سیاسی و قدرت ویژه نداشته باشد) مشکلی ندارند! اما هنگامی به این مهم پی برد که شهرهای بزرگ و مهم ایران در تصرف کامل روحانیون شیعه و مارکسیست هایی بودند که در کمال ناباوری، با یکدیگر برای به زیر کشاندن نهاد پادشاهی، متحد شده بودند!

– سرکوب نیروهای ملی گرا و قدرت گرفتن روحانیت:

یکی از بزرگ ترین اشتباهاتِ محمدرضا پهلوی، دُشمنی او با نیروهایِ ملی گرا اما منتقد حکومت بود، ایرانیانی روشنفکر و آزادی خواه که تنها به دنبال “حکومت قانون” و خواهانِ اجرایِ قانون اساسی مشروطه و پایانِ خودکامگی و حکومت یک نفرهِ شاه و بازگشت قدرت تَصمیم گیری و مملکت داری به نمایندگانِ منتخب ملت ایران بودند اما با برخوردِ قَهرآمیز حکومت مواجه شدند. زنده یاد شاپور بختیار خود یکی از قربانیانِ رفتارهای نابجای حکومت با نیروهای سکولار، دموکرات و ملی گراست! وی بارها مورد ضرب و شتم قرار گرفت و زندانی شد ولی باید گفت که دکتر بختیار در این سرنوشت غم انگیز، تَنها نبود.

در عین حال که پادشاه نیروهای ملی گرا را از خود می راند و با ایشان رفتاری قهرآمیز داشت، از تَرس نفوذ و قدرت گیری چپ ها در ایران، به تشویق و تَکریم روحانیون شیعه روی آورد. بارها به هنگام سخنرانی از روحانیونِ شیعه می خواست تا “عرصه سیاسی” را خالی نکنند و به فعالیت های سیاسی بپردازند! تعدادِ مساجد و امامزاده ها روز به روز زیادتر می شدند و همزمان با افزایش تعداد مکان های مذهبی، آدم های مذهبی تازه نفس نیز در بستر جامعه در حالِ پیشرفتِ ایران، ظاهر شدند و همدلی و همراهی استواری با طبقه روحانیت را پدید آورده و در حقیقت نَقش سربازهای پیاده روحانیون را بازی می کردند.

پَس از “انفلاب سفید” و یا “انقلاب شاه و مردم”، موجی از روستاییان و دهاتی هایی (این طبقه از جامعه پیش از انقلاب سفید، زیر نظر زمین داران و اربابان اداره می شدند و دردسری برای حکومت نداشتند) که سواد خواندن و نوشتن نداشتند، به سمت حاشیه شهرهای بزرگ به خصوص تهران هجوم آورده و “حاشیه نشینی” و “حلبی آباد ها” از همان زمان به صورت چشمگیری رشد پیدا نمود.

هرچند شاه شخصن فردی مذهبی اما سکولار بود و قانون اساسی مملکت نیز تا حد بسیار بالایی سکولار بود، اما شاه برای مبارزه با مارکسیست ها و تنگ کردن عرصه بدیشان، به پشتیبانی مالی و معنوی تمام و کمال از روحانیت شیعه روی آورد! سفرهای مکرر به شهر مشهد و زیارت بارگاه امام هشتم شیعیان نیز در زمره همین بازی سیاسی شاه بود که در نهایت، به ضرر خودش و مملکت تمام شد.

هرچند شاه شخصن فردی مذهبی اما سکولار بود و قانون اساسی مملکت نیز تا حد بسیار بالایی سکولار بود، اما شاه برای مبارزه با مارکسیست ها و تنگ کردن عرصه بدیشان، به پشتیبانی مالی و معنوی تمام و کمال از روحانیت شیعه روی آورد! سفرهای مکرر به شهر مشهد و زیارت بارگاه امام هشتم شیعیان نیز در زمره همین بازی سیاسی شاه بود که در نهایت، به ضرر خودش و مملکت تمام شد.

این مردمِ بی شمار و بی سواد که دولت وقت نیز برنامه ای برای آموزش و رسیدگی به وضعیت معیشتی شان و حتی سرکشی به نحوه ساخت و ساز بی حساب و کتاب شان در حاشیه شهر نداشت، مورد توجه روحانیت قرار گرفت و روحانیون شیعه مشغول ایجاد پایگاه ها و هسته های مردمی قدرتمند میان این تازه از راه رسیدگانی گشتند که در ادبیاتِ روحانیون به نام “مُستضعفین” یا همان “پرولتاریایِ شیعه” خوانده می شدند؛ بسیاری از فرمانده هایِ سپاه پاسداران، سپاه قدس، نیروهای بسیج و حزب اللهی در گذشته و امروز، از هَمین قشر مُستضعف و پایین شهری و حاشیه نشین، برگزیده شده اند.

محمدرضا پهلوی خود را “شاهِ شیعیانِ جهان” می دانست و گمان داشت به دلیل پشتیبانی ها و همراهی های مادی و معنوی گسترده اش از روحانیونِ شیعه، آن ها به او وفادار خواهند ماند و به او در کار اداره مملکت در نظم و آرامش یاری خواهند رساند. او به طور باورنکردنی فقط “مارکسیت ها” را دُشمنانِ جدی تاج و تَخت خود می دانست و بر این باور بود که تنها چپ ها زیر سایه حمایت ها و دخالت های روزافزونِ شوروی، با او و نظام پادشاهی دشمنی داشته و به دنبال سرنگونی راژمان پادشاهی در ایران می باشند.

اکنون کاملن روشن گشته که پیش بینی ها و آگاهی شاه از واقعیت جامعه ایران آن روزها اشتباه بوده و همین عدم آشنایی با آنچه که به راستی در کوچه و بازار در حال رُخ دادن بود و همچنین جدی نگرفتن هُشدارهای گوناگونی که نه تنها ملی گرایانِ ایران بلکه حتی دولتمردانِ آمریکایی به وی درباره آینده تاج و تختش و حتی ایران زمین داده بودند، سبب فرار شاه از آنچه گشت که وی با عجله و پریشانی مطلق، اعتراف به شنیدنِ صدایش نمود.

پس از پانزدهم خرداد سال ۱۳۴۲ که از آن می توان به عُنوان نخستین رویارویی “دین و دربار” یاد نمود، روحانیت شیعه برای سال های طولانی، هیچگاه از مبارزه آشکار و نَهان با رژیم شاه و به چالش کشیدنِ نظام پادشاهی دست نَکشید تا اینکه در سال های پایانی حکومت شاه، محمدرضا پهلوی که پنداری چَشمانش را به طور کامل بَر آنچه روحانیون می گفتند و می کردند بَسته بود، ناگهان خود را در محاصره مخالفانی دید که فارغ از ایدئولوژی ها و باورهای شان، از چپ ها گرفته تا به ظاهر ملیون و “ملی – مذهبی ها”، نَقش آیت الله خمینی را به عنوان رهبر جنبش شان پذیرفته بودند!

شاه به طور مستقیم و غیر مستقیم در سازمان یافتگی و قدرتمند شدنِ فعالیت هایِ سیاسی روحانیونِ شیعه نقش داشت و سرانجام “ماری که خود در آستین پروراند” دستَش را نیش زده و از قدرت، به زیرش کشاند. جای بَسی افسوس است که محمدرضا شاه، نیروهای پاکباز ملی گرا را به جای روحانیون، متحد خود نساخت و همین سیاست اشتباه، منجر به از هم پاشیدن شیرازه مملکت و افتادنِ قدرت به دست روحانیونی بود که سَخت تشنه به دست آوردنش بودند؛ بیراه نیست که می گویند:
“انسان های بزرگ، اشتباه های بزرگی انجام می دهند…”

این جستار ادامه دارد
– بُن مایه ها:

نگاهی نو به انقلاب اسلامی به قلم علی میرفطروس

کتاب نگاهی به شاه به قلم دکتر عباس میلانی

کتاب خمینی در فرانسه به قلم دکتر هوشنگ نهاوندی

بَرای خواندن بخش نخست این مجموعه مقالات، اینجا کلیک کنید!

  • peik net rousi

    It was all planed by Russians. Implemented by Islamist Marxists. re-enforced by Toudeh party, Fadayee, and Russia.

    Just read this fro Peik net website to see what I am saying when I say pro-Russian Marxists and Russian agents have penetrated everywhere and they have one goal
    Promoting Putin and saving Russian interests
    They use everything and anything from Trump to Obama, Hezbollah to Komoleh, Pazhak to president of Philippine to save Putin’s Ass

    http://www.pyknet.net/1395/06mehr/19/page/tramp.php

    After VOA which is paid by American tax payers money highlighted Trumps claim that Russia, Assad , and Iran are killing ISIS, in order to embarrass Hilary Clinton and bash Obama, Peik net posted this article

    In this article Peik net one more time showed how much they are worried about their Master Putin and their real country Russia

    They interpreted Trump’s false claim as the only reason the whole world, Democrats, and now Republicans are against him
    They did not see the contradiction between Trump comments about Syria and Iran
    Trump clearly said Iran is the worst Terrorist country in the world but Peik net does not care about this part because Iran is not their country
    Russia is all Marxists and Islamist Marxist land
    no wonder Russians are ultra nationalist and the reason Marxism is against nationalism is because Russia wants to occupy and destroy all other nations and swallow them and digest in Russian Marxism
    Mullahs and Sepah are stupid and do not see they are being sacrificed by Toudeh aprty, Fadayee, and Melli mazhabi for Russian interests
    Look Russia does not allow the oil price comes down and created animosity between Iran and Turkey to substitute Iran as Gas provider for Turkey
    The reason Toudeh aorty, Fadayee, and Mellli mazhbai are creating hate between Iran and Europe, America, Turkey and all Muslim countries in golf is just because they want their Master Russia sell oil and Gas and gain advantage in the region
    Nothing else
    Alll these Naghdy, mesbah, Keyhan Shariaatmadary, Beite Khamenehey, Parlaimaent, Sepah are being played by Russian agents

    They are being fooled to serve Russia

    This is a warning to Khamenehey , Sepah, and all Islamic Republic administration

    You are being used by Toudeh party, Fadayee, and Melli mazhabi to save Russian Interests

    You have nothing to do with Assad, Israel, Saudi Arabia, USA, European, Turkey, …

    You are being used

    All of these are Russian plot
    why CUba and Vietnam have good relation with USA and don’t give a fuck about Palestine or Erdugan or USA Imperialism
    You are stupid

    Stop being naive
    Let Putin save Assad
    You sell your oil and Gas
    Fuck Russians
    Put all Marxists in jail or exile them to their beloved motherland Russia

    I showed you the way out of this Russian shit

    Join Israel and USA
    Join the winner

    Putin is a loser
    you will see

  • naghshe rousieh

    سیاست مطالبه محوری و کنشگری در روند انتخابات

    ما خواهان برگزاری انتخابات آزاد و دمکراتیک هستیم!

    هیئت سیاسی ـ اجرائی سازمان فدائیان خلق ایران (اکثریت)

    http://asre-nou.net/php/view.php?objnr=40460
    ————————————————————————————————————

    به همه مارکسیست های نقاب دار روسی در رسانه های فارسی زبان رادیو فردا ، اخبار روز،
    زمانه ، کیهان لندن ، بی بی سی فارسی ، مردم رپورت ، تحلیل روز ، دوچه ولله و … که سعی احمقانه ای میکنند که وارونه سازی کرده و ج ا عروسک خیمه شب بازی دست ساز مارکسیست های روسی و مارکسیست های اسلامی برای روسیه را آمریکایی معرفی کنند توصیه میکنم بیانیه همین امروز فداییان خلق را بخوانید . همین تحلیل آنها از ” انتخابات !!! در ج ا و همین دل شوره اینها از ترامپ و دلداری فوری پس از ان به مزدوران روسیه در سپاه را بخوانید .

    اصلا لازم نیست به خودتان زحمت بدهید بروید مقالات روزنامه های مردم و کار را بخوانید ، اصلا لازم نیست بروید فیلم بحث آزاد فداییان با بنی صدر یا توده ایها با بهشتی را ببینید .

    اصلا لازم نیست به مزخرفات جاسوسان به نام روسیه که رفته اند غرب برای تحریف تاریخ و پاک سازی و رد گم کنی از خیانت این جاسوسان رسمی روسیه در ایران ( فدایی ، توده ای ) در دانشگاه های آمریکایی و مراکز تحقیقاتی غربی زیرکانه شایعه پراکنی و شبهه افکنی میکنند تا نقش شوروی و حزب خان توده و زائده روده بزرگ آنها فدایی تروریست سیاه کلی را ماست مالی کنند و چهره های غیر روسی را متهم کنند به برپایی این رژیم شبه بعثی و عروسک روسی ، توجه بکنید .
    شاهدان روباه روسی مثل آبراهام پرواند ، عباس میلانی ، میرفطروس ، نیکفر ، شیدان وثیق ، ماشا الله آجودانی ، مجید تفرشی ، آرامش دوستدار ، و دیگر روس مداران نقش دم روباه را بازی میکنند .

    دغدغه فداییان سیاه کلیست چیست ؟

    در این تحلیل آنها نگران انتخابات مضحکه روس مدل ج ا هستند .

    کاندیدای از قیف گذشته ! بازی بد و بدتر ! فریب مردم خسته از اسلام روسی ! و روی کار آوردن یک تدارکات چی بی خاصیت دیگر که خامنه ای و سپاه بتوانند همه بی کفایتی های خودشان را پای او بنویسند و نقش استعماری روسیه و جاکشی مارکسیست های روسی و ملی مضحکی برای پوتین و صیغه کردن ج ا در فاحشه خانه خاور میانه برای پوتین و دوگین ، را پنهان کنند و دست آخر مزورانه مدعی شوند که مقصر همه اینها نه مارکسیست های روسی ، نه روسیه و نه ج ا , بلکه امریکا و سازمان سیا است !!!

    مردم ایران

    رژیم مستاصل و خیانت کار ج ا ساخت کیانوری و طبری با همدستی فداییان سیاه کلیست و ملی مضحکی های جاکش اسلامی روسی است .

    مردم ایران شما نه در داخل و نه در خارج از شر این رژیم ماجراجو و خیانت کار و وطن فروش که دشمنی همه مسلمانان و غیر مسلمانان و همسایه ها و کشورهای دور دست را برای شما خریده و فقط حافظ بی جیره مواجب روس ها و عرب های تروریست است در امان نیستید

    چون این مزدوران مارکسیست روسی و اسلامیست های مارکسیست که اپوزیسیون خود خوانده این رژیم هستند نقش دوگانه بازی میکنند . همه این رسانه ها از رادیو فردا و بی بی سی فارسی و دوچه ولله و زمانه تا اخبار روز ، پیک نت و پیک ایران و مردم رپورت و … تحت کنترل اینها است . اینها لابی ج ا هستند و ما نع هر حرکت موثری علیه این رژیم هستند .

    باید ما رکسیست های روسی و اسلامیست های مارکسیست روسی را به امریکا و غرب معرفی کنید تا آنها خودشان این جاسوسان را از غرب بیرون بریزند و مردم ایران ا زین اسارت ۳۰۰ ساله روسی نجات یابند